Mam pytanie dotyczące stosowania nazwisk ukraińskich w polskich artykułach. Coraz częściej widzę, że stosowane są nazwiska w transliteracji na alfabet łaciński, czasem wg zasad ukraińskich, czasem innych. Np. ‘Sergei Loznitsa’ zamiast ‘Siergiej Łoznica’. Co z zasadami transkrypcji w języku polskim? Czy odchodzą do lamusa? Wiem, że dochodzi tu jeszcze kwestia emocjonalna, tożsamościowa. Obawiam się, że zaczyna być stosowana tu zasada „napiszmy tak, jak właściciel nazwiska sobie życzy".

Szanowni Państwo,

od 24 lutego 2022 r. bardzo często w przestrzeni publicznej pojawia się słowo „pełnoskalowy” (w kontekście ataku Rosji na Ukrainę). Od tego czasu mnie samemu zdarzyło się go nawet użyć kilka razy. Jednakże po tym, jak ktoś zwrócił mi uwagę, że tego słowa nie zna żaden słownik, zaczęło mnie zastanawiać, czy istniało ono przed inwazją? Czy jest poprawne i dopuszczalne? Czy być może jest to jakaś kalka z języka angielskiego? Za odpowiedź serdecznie dziękuję.

Z wyrazami szacunku

BW

Dzień dobry!
Proszę o odpowiedź na następujące pytanie: miasto Olesno, powiat oleski czy olesny? Powiat oleski jest raczej od miasta Olesko.
Pozdrawiam
P. Wieczorek

Szanowni Państwo

Chciałem jeszcze dopytać w sprawie przymiotnika „radziecki”. W udzielonej, wartościowej odpowiedzi przez eksperta Adama Wolańskiego, zabrakło mi zakończenia tematu. Mianowicie: jak dzisiaj, w XXI wieku, brzmi przymiotnik od rzeczownika „rada", który nie będzie historyzmem?

Uprzejmie dziękuję ekspertom Poradni Językowej PWN za użyteczne podpowiedzi i wyjaśnienia.

Grzegorz Olszewski

Jeszcze w sprawie Sowietów. W Wikipedii (wiem, że źródło nie zawsze wiarygodne) przeczytałem, że określenie radziecki zostało zaproponowane przez sowietologa Wiktora Sukiennickiego w roku 1934, ale przyjęła się dopiero, gdy kilka lat po wojnie praktykę tę narzuciły władze komunistyczne. Być może dałoby się tę informację zweryfikować w źródłach.

Łukasz

Witam!
Już wcześniej był poruszany temat zwrotu na sermater. Moja babcia pochodzi z kresów (obecna Ukraina) i ona mówi, że tego zwrotu (a dokładnie nasre mater twojej) używało się w sytacji, kiedy kłóciły się dwie kobiety i gdy jedna nie miała już co powiedzieć na drugą, to używała właśnie tego zwrotu. Wg mojej babci zwrot ten oznaczą 'nasram Twojej matce'.
A moje pytanie dotyczy innego zwrotu: sralis mar(z)galis reverendes dupes (pisownia ze słuchu) – co oznacza?
Pozdrawiam

Pewien znany polityk wypowiedział ostatnio takie oto zdanie (na temat inflacji) to nie jest samoistne zdarzenie makro, dzieje się tak ZA PRZYCZYNĄ wojny na Ukrainie. Zastanawia mnie użycie tego sformułowania w danym kontekście, ponieważ za przyczyną jest synonimem za wstawiennictwem np. za wstawiennictwem Maryi. Czy poprawnym jest użycie tego zwrotu w znaczeniu 'wskutek, z powodu'?

Z góry dziękuję pięknie za odpowiedź.

Szanowni Państwo,

czy w nazwie ziemia lwowska obowiązuje taka sama zasada jak przy zapisie polskich okręgów administracyjnych, czy też dopuszczalne jest użycie dużych liter? Spotkałam się z opinią historyka, który twierdzi, że określenie Ziemia Lwowska ma podobny charakter jak np. Galicja, Tarnopolszczyzna czy Sandomierszczyzna, dlatego powinno być zapisane dużymi literami. Taki też zapis stosowny jest w przewodniku wydawnictwa Rewasz

https://rewasz.pl/ziemia-lwowska-przewodnik-po-ukrainie-zachodniej-czesc-iii.html

pełen irytacji czytam ostatnio artykuł o stanowisku Azerbejdżanu wobec napaści Rosji na Ukrainę, w którym to artykule autor konsekwentnie używa formy przymiotnikowej azerbejdżański, np. azerbejdżańska polityka, azerbejdżańska przestrzeń medialna itp. W moim odczuciu formą poprawną winna być azerski, azerska. Wszak mieszkańcami Azerbejdżanu są Azerowie, a nie Azerbejdżanie. Czy moja irytacja jest słuszną?

1) Jak należy pisać: Europa Środkowozachodnia? Europa środkowo-zachodnia? Europa Środkowo-Zachodnia?
2) Co robić, jeżeli w przypisach lub bibliografii pracy naukowej podany jest tytuł jakiegoś dzieła zawierający błąd ortograficzny (np. właśnie taki, jak wyżej)? Często przy tym bywa tak, że nie jest nam znana rzeczywista, użyta przez autora dzieła pisownia, lecz jedynie ta, której użyła osoba przytaczająca; nie jest wtedy wiadome (a często trudne do sprawdzenia), KTO zrobił błąd i jak NAPRAWDĘ jest napisany ten tytuł, a co za tym idzie – w jakiej formie powinien on zostać wydrukowany np. w bibliografii.
Będę bardzo wdzięczna za pomoc.